Дунёда чапақайлар кўпчиликни ташкил қиладиган биронта миллат ё маданият йўқ. Олимларнинг айтишича, бу тасодиф эмас, балки қонуниятдир.

Чапақайлар энг кўп тарқалган жойларда ҳам уларнинг улуши 10-15 фоиздан ошмайди. Демак, ўнг қўллиликнинг устунлиги «инсон биологияси»да яширинган.

Ултратовуш текширувлари кўрсатишича, она қорнидаги чақалоқларнинг аксарияти ривожланишининг 15-ҳафтасига келиб айнан ўнг қўл бармоғини сўришни бошлайди. Чапақайликка эса эҳтимол тизимнинг табиий ўзгарувчанлиги сабаб бўлиши мумкин.

Нима учун айнан ўнг қўл?

Бу ҳақда асосан икки хил тахмин мавжуд. Биринчисига кўра, аждодларимиз камида 500 минг йил давомида ўнг қўл билан ишлаш кўникмасини орттирган. Кейинги авлодни ҳам ўргатиш осон бўлиши учун «ягона стандарт»га амал қилинган.

Иккинчи тахминга кўра, ўзаро жангда ўнг қўлда кўкрак қафасининг чап, яъни юрак жойлашган томонига зарба бериш осонроқ, тўғрироғи, ўнғай бўлган. Бу жиҳат ўнг қўлни ишлатувчиларга устунлик берган.

Ҳозир ҳам «ўнғай» сўзи «қулай»га синоним...